တဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္ကီဿ္သူလ့ၯပဒိဢ္

(က) ကီဿ္သူလ့ၯပဒိဢ္

ဖဲတဿ္ဂုၯက့ၯအ့စ့ဢ္အလီဿ္ခံကီဿ္သူလ့ၯ၀့ဿ္ခိဢ္လီဿ္ခဿဢ္သးန့ဢ္ဘဢ္တဿ္သုးအီၯဆူတီအူန့ဢ္လီၯ.
ဖဲ ၁၉၄၉နံဢ္ လါယူၯ ၁၄သီ န့ဢ္တဿ္ကိးကီဿ္သူလ့ၯတဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ဖဲတီအူလဿတဿ္ကဒုး
အိဢ္ထီဢ္ကီဿ္သူလ့ၯပဒိဢ္အဂီဿ္န့ဢ္လီၯ.

တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္အဂ့ဿ္မိဿ္ပွဿ္မ့ဿ္တဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္ကီဿ္သူလ့ၯပဒိဢ္ဒီးတဿ္ဃုထဿထီဢ္ကိတိာ္တဖဢ္စ့ဿ္ကီးဘဢ္
တဿ္ဃုထဿအီၯန့ဢ္လီၯ. အခီဢ္ထံးတဿ္ဃုထဿကိးထီဢ္ပွၯ (၁၂)ဂၯ အမံၯ၀ံၯဒီးလဿပွၯ (၁၂) ဂၯအံၯ
အက်ါတဿ္ဖီဢ္တဿ္ဖးလဿကိတိာ္ (၈) ဂၯအဂီဿ္ဒီး ပွၯန့ဿ္တဿ္ဖးအါကတဿဿ္မ့ဿ္အူလးဖ့ဢ္လဿဒူသထူဢ္
တခီဘဢ္ဆဢ္တုၯတဿ္က်ဲၯလီၯကိတိာ္အလီဿ္န့ဢ္စီၯဘးအူကႜံဒ္အမ့ဿ္ KNU ကရဿ, ကရဿခိဢ္အသိး
တဿ္ဟ့ဢ္အီၯလဿကိတိာ္ခိဢ္က်ဿဿ္အလီဿ္န့ဢ္လီၯ.

ကီဿ္သူလ့ၯပဒိဢ္လဿအဘဢ္တဿ္ဃုထဿအီၯတဖဢ္မ့ဿ္၀ဲ…

(၁) ကိတိာ္ခိဢ္က်ဿဿ္ စီၯဘးအူကႜံ (လခသ)
(၂) ထံဂုၯကီဿ္ဂၯကိတိာ္ အူလးဖ့ဢ္ (ဒူသထူဢ္)
(၃) ထံလီဿ္ကီဿ္ပူၯကိတိာ္ စီၯဖိမီဢ္ (ညီဢ္လ့ပ့ဢ္)
(၄) တဿ္ဒီသဒဿကိတိာ္ ကီဿ္ကစဿ္ရြ႔ဢ္လ့ (တီအူ)
(၅) က်ိဢ္စ့၀ဲၯက်ိၯကိတိာ္ ကီဿ္ကစဿ္တူရဢ္အူ (တီအူ)
(၆) သ့ဢ္ပွဿ္ဒီးစံာ္ပွဲၯကိတိာ္ စီၯစ့ဢ္တ့ဢ္ (တီအူ)
(၇) တဿ္ကူဢ္ဘဢ္ကူဢ္သ့ကိတိာ္ ပဒိဢ္ဘးထူ (တီအူ)
(၈) တဿ္လဲၯတဿ္က့ၯဒီး၀ံစိာ္တီဆွဿကိတိာ္ စီၯကႜီနစဿဢ္တဿဿ္မ့ဢ္ (တီအူ)

တိဿ္နီဢ္ - လဿခံတစဲးကီဿ္ကစဿ္ရြ႔ဢ္လ့ဖီဢ္ထီဢ္က့ၯတီအူသုးက့ခိဢ္ဒီး သုးခိဢ္က်ဿဿ္မ့မီဢ္ဖီဢ္ထီဢ္
က့ၯတဿ္ဒီသဒဿ၀ဲၯက်ိၯတဿ္မၯန့ဢ္လီၯ.

မုဿ္ဆ့ဢ္ထီဢ္တနံၯထံဂုၯကီဿ္ဂၯတဿ္ရၯလီၯတဿ္ကလုဿ္လဿကလံၯက်ါသန့ BBC ကီဿ္အ့ဒ
ယဢ္ (All India Radio) ကီဿ္ပဢ္ကံးစတဢ္ (Pakistan) အီစျထ့လယဢ္ (Australia) တဖဢ္
ပာ္ဖ်ါထီဢ္တဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္ကီဿ္သူလ့ၯပဒိဢ္တဿ္ျပဿတဿ္ျပးဒီးထံဂုၯကီဿ္ဂၯအတဿ္ပရဿပစဿဿ္
တဖဢ္လဿကီဿ္တဘ်ဴးဘ့ဢ္ပာ္ဖ်ါထီဢ္စ့ဿ္ကီးတဿ္ဂ့ဿ္အံၯန့ဢ္လီၯ. ဖဲ ၁၉၅၁နံဢ္ KGB အတဿ္
အိဢ္ဖွိဢ္န့ဢ္အဿဢ္လီၯစံဢ္ညီဢ္၀ဲလဿ လါယူၯ ၁၄သီ မုဿ္တနံၯလဿတဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္ကီဿ္သူလ့ၯ
ပဒိဢ္န့ဢ္တဿ္ကပာ္ကဲအီၯဒ္ကီဿ္သူလ့ၯမုဿ္နံၯန့ဢ္လီၯ. မုဿ္ဆ့ဢ္ထီဢ္တနံၯတဿ္ဘိးဘဢ္ပာ္ဖ်ါ
၀ဲဒဢ္လဿကီဿ္သူလ့ၯအသုးဖိသံဢ္ဖိပွၯစိာ္စုက၀ဲၯတဖဢ္ခဲလဿာ္တဿ္ဒုးကဲထီဢ္အီၯလဿကီဿ္သူ
လ့ၯသုးမုဿ္ဒိဢ္ (KAF) Kaw thoo lei Armed Force သုးခိဢ္က်ဿဿ္မ့ဿ္၀ဲ မ့မီဢ္
General Min Maung) န့ဢ္လီၯ.

ဖဲတဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္ KNDO အခါတဿ္နီၯလီၯသုးဟီဢ္က၀ီၯ ( Zone ) တဖဢ္ကမ့ဿ္က့ၯသုးက့
တခါဘဢ္တခါဒီးမုဿ္ထီဢ္တခီသုးက့အိဢ္၀ဲ ကရ့ဢ္နံဢ္သုးက့၊ ခ်ဿဢ္လံြဿ္ထူဢ္သုးက့၊ တီအူသုး
က့၊ ဒူသထူဢ္သုးက့၊ ဒီးမီဢ္လမႜဲဢ္သုးက့တဖဢ္န့ဢ္လီၯ. မ့မ့ဿ္ထံထဢ္စြ႔တခီတဿ္ဟ့ဢ္အခြဲးလီၯ
ဆီလဿကကြဿ္ပဿလီၯအသးဒဢ္၀ဲလဿကီဿ္သူလ့ၯပဒိဢ္အတဿ္ျပဿတဿ္ျပးအဖီလာ္န့ဢ္လီၯ.

(ခ) ကီဿ္သူလ့ၯတဿ္ပဿ

ကီဿ္သူလ့ၯပဒိဢ္လဿအဘဢ္တဿ္ဃုထဿထီဢ္အီၯဖဲ ၁၉၄၉နံဢ္ လါယူၯ ၁၄ သီန့ဢ္မဘဢ္တဿ္
ထဲ (၃) လါဧိၯဒီးဖဲ ၁၉၄၉နံဢ္ လါစဲးပထ့ဘဿဢ္ (၂၀)သီ န့ဢ္တဿ္မၯအီၯဒ္တဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္ကီဿ္
သူလ့ၯသုးတဿ္ပဿကိး၀ဲလဿ (CAS) (K) ဒ္ (CAS) (B) ဖဲအဲကလံးဟဲႏုာ္ဒီးဒုးန့ဿ္သီက့ၯကီဿ္
ပယီၯအခါန့ဢ္လီၯ. တဿ္ဂ့ဿ္တဿ္က်ိၯလဿတဿ္ဟ့ဢ္ထီဢ္တခီ မ့ဿ္တဿ္ပဿဿ္ဆဿတဿ္ဒုးဆဿကတီ
ဿ္ပတဿ္ဒုးတနဿၯတဿ္ဒံးဘဢ္ဒီး ပပာ္လီၯတဿ္ျပဿတဿ္ျပးဒ္ထံကီဿ္ဂဿဿ္က်ဿၯအသိးတသ့ဘဢ္
အဃိ, ပဘဢ္ဟ့ဢ္တဿ္စိတဿ္ကမီၯလဿသုးဒုးအိဢ္ထီဢ္သုးတဿ္ပဿလဿကဟ့ဢ္ပွၯတဿ္မၯနဿၯ
ခ့်ခ့်န့ဢ္လီၯ.

တဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္သုးတဿ္ပဿအတဿ္ပိာ္ထြဲ

တုၯမ့ဿ္တဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္သုးတဿ္ပဿတဿ္ျပး၀ံၯတဿ္ထုးထီဢ္တဿ္ကလုဿ္ (Standing Order)
လဿဖဲတဿ္ပဿဿ္ဆဿတဿ္ဒုးအဆဿကတီဿ္တဿ္တဘဢ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္တဿ္ကရဿကရိနီတမံၯဘဢ္န့ဢ္လီၯ. လဿတဿ္ကလုဿ္အံၯအဃိကညီဒီကလုာ္ညါန့ဢ္တဿ္ကရဿကရိတအိဢ္လဿၯဒီးတဿ္တီ
ခိဢ္ရိဢ္မဲတအိဢ္လဿၯဘဢ္န့ဢ္လီၯ.

သုးတဿ္ျပဿတဿ္ျပးလဿအဘဢ္တဿ္ပာ္လီၯအံၯန့ဢ္ဟံးန့ဿ္လဿအဲကလံးအတဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္သုးတဿ္
ပဿဖဲအဟဲက့ၯႏုာ္လီၯသီကီဿ္ပယီၯ ဖဲအဒုးဟးထီဢ္ယပဢ္အခါန့ဢ္လီၯ. တဿ္အံၯတဘဢ္
လိာ္ဖိးဒ့လိာ္သးဒီး ကညီတဖဢ္အတဿ္ဒုးထီဒါပွၯပယီၯဖိလဿအမ့ဿ္ပွၯထံလီဿ္ကီဿ္ပူၯဖိသကိး
သကိးဘဢ္ဒီး တမ့ဿ္တဿ္ဘဢ္ဘ်ီးဘဢ္ဒါဒီးတဿ္အိဢ္သးတဖဢ္ဘဢ္န့ဢ္လီၯ.

တဿ္စိကမီၯအိဢ္လဿသုးသံဢ္အစုပူၯထံဖိကီဿ္ဖိတဖဢ္တန့ဿ္ဘဢ္တဿ္ခြဲးတဿ္ယာ္နီတမံၯဒီး
တဿ္အံၯဒုးအိဢ္ထီဢ္သုးမီၯစိရိၯ၊ သုးစီၯပၯသႏူသုးခိဢ္သုးနဿ္အါဂၯဒ္အန့ဿ္စိန့ဿ္ကမီၯလဿအ
ကစဿ္ဒဢ္၀ဲအဘ်ဴးအဂီဿ္မၯကီမၯခဲကမ်ဿဿ္ထံဖိကီဿ္ဖိတဖဢ္န့ဢ္လီၯ.သုးတဿ္ပဿခဲလဿာ္အဖီ
ခိဢ္အိဢ္ဒီးသုးခိဢ္က်ဿဿ္ဒီးကီဿ္ခိဢ္သနာ္က့ပွၯဖီဢ္ပ်ံၯဒီးသုးက်ဲၯတဿ္ဟ့ဢ္တဿ္ကလုဿ္လဿတဿ္ဒုး
တဿ္ယၯဒီးတဿ္ျပဿတဿ္ျပးခဲလဿာ္မ့ဿ္သုးရြဲဢ္ (Military Secretary)လဿဖဲန့ဢ္အခါမ့ဿ္သုးခိဢ္စီ
လိဢ္န့ဢ္လီၯ.

လဿတဿ္ဂ့ဿ္အဖီခိဢ္တဿ္ကလုဿ္ကပုာ္အဃိတဿ္တလဲၯထီဢ္လဲၯထီတဿ္ဂုၯက့ၯအခံသုးခိဢ္သုး
ခိဢ္သုးနဿ္လဿအဒိဢ္စိတဖဢ္ကြဿ္ဒဢ္အကစဿ္အဘ်ဴးတနီၯတကနဢ္တဿ္ဒုးတဿ္ယၯကဲာ္ဆိးဘဢ္.
ပွၯပဿတဿ္ျပးတဿ္ခိဢ္နဿ္တဖဢ္စ့ဿ္ကီး ကြဿ္အဘ်ဴးတနီၯထံဢ္ဆံးသုးလဿတဿ္ဖီခိဢ္တ
ဖဢ္တနီၯ၊ တနီၯပ်ံၯဘဢ္သုးတနီၯ တဿ္ဒ္အံၯသိးတဖဢ္အဃိတုၯမ့ဿ္ဒုဢ္ဒါထီဢ္ဒုး ကဒါက့ၯ
တဿ္လီဿ္တဿ္က်ဲတဖဢ္ဒီးမၯန့ဿ္က့ၯ၀ဲညီကဒဢ္န့ဢ္လီၯ.သုးခိဢ္သုးနဿ္မ့ဿ္ဂ့ၯပွၯမၯတဿ္လဿျပဿ
ျပးတခီမ့ဿ္ဂ့ၯအါဂၯဟးသဒဢ္ကြံာ္တဿ္ပဿဿ္ဆဿကြဿ္ကဒါက့ၯအဘူးအလဲမၯန့ဿ္က့ၯအတဿ္မၯ
လဿဒုဢ္ဒါအဖီလာ္ ဟးသဒဢ္တဿ္ပဿဿ္ဆဿဒီးတနီၯထီဒါက့ၯတဿ္ပဿဿ္ဆဿဒဢ္လဲာ္န့ဢ္လီၯ.

ဖဲ ၁၉၅၀နံဢ္ လါမးရွး ၁၇ သီန့ဢ္ဒုဢ္ဒါထီဢ္မၯန့ဿ္က့ၯတီအူလဿအမ့ဿ္ကီဿ္သူလ့ၯ၀့ဿ္ခိဢ္ဒီးက
ညီတဖဢ္ဘဢ္ပာ္တ့ဿ္ကရဲလိာ္က်ိမုဿ္ႏုာ္တပၯခဲလဿာ္န့ဢ္လီၯ. ပွၯအဂီၯတဖဢ္စ့ဿ္ကီးဘဢ္ဃ့ဿ္
ထီဢ္ကြံာ္လဿခူလဿ၀့ဿ္လဿလ့ဢ္မ့ဢ္အူက်ဲတဖဢ္ဒီးဘဢ္ႏုာ္လီၯဆူပွဿ္ပူၯန့ဢ္လီၯ.
လဿထံထဢ္စြ႔တကပၯန့ဢ္ ဒ္ကီဿ္သူလ့ၯလီဿ္ခဿဢ္ဟ့ဢ္လီၯအီၯတဿ္အခြဲးလီၯဆီအသိး ဖဲ
၁၉၅၀ နံဢ္ လါယႏူၯအါရံၯ ၁၇သီ န့ဢ္ကိးတဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ဖဲ ယြဢ္သဢ္ကူဒီးတဿ္အိဢ္ဖွိဢ္တဿဢ္ပီဢ္
တဿဢ္ပီသကိးတဿ္ဘဢ္ဃးတဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္ကဒါက့ၯ KNU ကရဿဒီးမါဘးဇဢ္ဘဢ္တဿ္ဃုထဿ
ထီဢ္အီၯဒ္ကရဿခိဢ္အသိးန့ဢ္လီၯ.

KNU ကရဿဘဢ္တဿ္ဒုးကဲထီဢ္အီၯလဿတဿ္ပဿဿ္ဆဿအခီဢ္တဃာ္၊ အပ်ိဿ္ဃ့၊ ကညီကမ်ဿဿ္
ထံဖိကီဿ္ဖိတဖဢ္အသးဆူဢ္ထီဢ္က့ၯလဿတဿ္ပဿဿ္ဆဿအပူၯန့ဢ္လီၯ. ဘဢ္ဆဢ္သနာ္က့လဿ
တဿ္ျပဿတဿ္ျပးတခီတဿ္ပာ္ဃာ္ဒ္သုးတဿ္ပဿဒီးတဿ္ဖံးတဿ္မၯတလဲၯအသးဂ့ၯဂ့ၯထဲသိးတဿ္
တိာ္ပာ္အိဢ္အသိးဘဢ္န့ဢ္လီၯ.

(ဂ) စီၯဘးအူကႜံအတဿ္ဟ့ဢ္လီၯအသးသမူ

ဖဲတဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္သုးတဿ္ျပဿတဿ္ျပးအခါန့ဢ္စီၯဘးအူကႜံမ့ဿ္ကီဿ္ခိဢ္တဂၯသနာ္က့သုးဟံးန့ဿ္
တဿ္စိတဿ္ကမီၯခဲလဿာ္အဃိအ၀ဲမၯတဿ္တသ့ကဲာ္ဆိးဘဢ္. KNU လီဿ္ခဿဢ္သးခိဢ္နဿ္လဿ
အမၯသကိးက့ၯတဿ္ဒီးအီၯလဿညါတဖဢ္တအိဢ္ဘူးဒီးအီၯလဿတဿ္တဿဢ္ပီဢ္တဿဢ္ပီသကိး
အဂီဿ္စ့ဿ္ကီးဘဢ္. အဃိဖဲဒုဢ္ဒါမၯန့ဿ္က့ၯကီဿ္သူလ့ၯ၀့ဿ္ခိဢ္တီအူအခါကီဿ္သူလ့ၯဘဢ္ပာ္တ့
ဿ္လ့ဢ္မ့ဢ္အူက်ဲဒီးတဿ္လီဿ္လဿပရဲလိာ္က်ိက်ဲမုဿ္ႏုာ္အခါ အ၀ဲမၯလိာ္သကိးလဿအမၯသကိး
တ့ဿ္တဿ္ဒီးအီၯ KNU လ.ခ.သ ခိဢ္နဿ္တဖဢ္လဿအအိဢ္လဿထံထဢ္စြ႔အက်ါကဟဲက့ၯထီဢ္
ဆူမုဿ္ထီဢ္ဒီးမၯသကိးတဿ္ဒီးအီၯတဂၯဂၯန့ဢ္လီၯ.

လဿတဿ္အံၯအဂီဿ္တဿ္ဃုထဿထီဢ္သုးခိဢ္က်ဿဿ္စဲခ့ဢ္ကဟဲထီဢ္ဆူမုဿ္ထီဢ္လဿတဿ္မၯစဿၯကီဿ္
ခိဢ္စီၯဘးအူကႜံအဂီဿ္ဒီး တဿ္ဃုထဿထီဢ္က့ၯကီဿ္ခိဢ္မါဘးဇဢ္လဿထံထဢ္စြ႔သုးခိဢ္စဲခ့ဢ္
အလီဿ္န့ဢ္လီၯ.တုၯမ့ဿ္သုးခိဢ္က်ဿဿ္စဲခ့ဢ္ဟဲက့ၯထီဢ္ဒီးကိးဃုာ္ဒီးအပွၯမၯသကိးတဿ္သုးခိဢ္
ရီလ့ဢ္ (ထံထဢ္စြ႔) သရဢ္တီဢ္ယ့ဢ္၊ စကီၯလဿဿ္တီတဖဢ္လီၯ.ဒ္တဿ္ရဲဢ္တဿ္က်ဲၯအိဢ္၀ဲအသိး
ကီဿ္ခိဢ္စီၯဘးအူကႜံဒီးသုးခိဢ္က်ဿဿ္စဲခ့ဢ္ လဲၯလီၯဆူမီဢ္လမႜဲဢ္တကပၯလဿတဿ္ကရဿကရိ
ထီဢ္ KNU အဂီဿ္ဒီးတဿ္ပဿဿ္ဆဿတဿ္ဖံးတဿ္မၯတဖဢ္အဂီဿ္န့ဢ္လီၯ. တဿ္စူၯဒိဢ္မးဒီးထံဒိဢ္စ့ဿ္
ကီးန့ဢ္လီၯ. အ၀ဲသ့ဢ္လဲၯတုၯဖဲတဿ္ျကဲဿ္သ၀ီဒီးကလဲၯဆူညါန့ဢ္တဿ္စူၯဒီးထံဒိဢ္အဃိခိဢ္နဿ္
ဒီးသ၀ီဖိဖဲန့ဢ္ျတီအ၀ဲသ့ဢ္မဿအတဿ္အိဢ္ခိးဒံးသနာ္က့အ၀ဲသ့ဢ္လဲၯ၀ဲန့ဢ္လီၯ. လါအီကူး(၁၂)
သီဂီၯခီန့ဢ္ဒုဢ္ဒါခးအ၀ဲသ့ဢ္ဒီးဖဲန့ဢ္အ၀ဲသ့ဢ္အပွၯအိဢ္စွၯဂၯဘဢ္ဆဢ္ အ၀ဲသ့ဢ္တဟ့ဢ္ရွူဘဢ္
မ့မ့ဿ္တခီအ၀ဲသ့ဢ္ခီဢ္ဆဿက့ၯဒုဢ္ဒါဒူဒူတုၯအသးသမူဟးထီဢ္ကြံာ္တစုလီၯ.

စီၯဘးအူကႜံ၊သုးခိဢ္က်ဿ္စဲခ့ဢ္ဒီး အသကိးတဖဢ္သံ၀ဲဒ္ပွၯဒူပွၯဃိၯနီဿ္နီဿ္အသိးအဃိဖဲ KGB
အတဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ဖဲ ၁၉၅၁နံဢ္ လါအ့ျဖ့ဢ္အပူၯ တဿ္အဿဢ္လီၯစံဢ္ညီဢ္ ၀ဲလဿလါအီကူး ၁၂သီ
ကမ့ဿ္ကညီဒီကလုာ္ပွၯဒူပွၯဃိၯအမုဿ္နံၯဒီး တဿ္မၯလၯကပီၯမုဿ္နံၯန့ဢ္ တုၯမုဿ္မဆါတနံၯ
အံၯန့ဢ္လီၯ.

(ဃ) ထံထဢ္စြံဒီးကညီတဿ္ပဿဿ္ဆဿက်ဲခံဘိတဘိ

ဒ္လီဿ္ခဿဢ္သးလဿတီအူဟ့ဢ္အခြဲးအယာ္လဿ ထံထဢ္စြ႔ကအိဢ္ဒီးတဿ္သဘ့်လဿကမၯဒဢ္အ
တဿ္ဒဢ္၀ဲလဿတဿ္ကရဿကရိထီဢ္သုးဒီးတဿ္အဂၯတဖဢ္တနီၯန့ဢ္လီၯ. ဒ္အန့ဿ္အခြဲအယာ္အ
သိး ဖဲ ၁၉၄၉ နံဢ္ လါယူၯအလဿာ္ဃဢ္ဃဢ္န့ဢ္အိဢ္ဖွိဢ္၀ဲဖဲညီဢ္တူလဿတဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္ထံထဢ္
စြ႔သုးခီဒီး တဿ္နီၯဖးလီၯသုးဟီဢ္က၀ီၯဒီး ဃုထဿထီဢ္သုးခိဢ္နဿ္တဖဢ္ဒ္ အဖီလာ္အသိးအံၯ
န့ဢ္လီၯ.

(၁) ထံထဢ္စြ႔သုးက့ ၁ သုးက့ခိဢ္ကီဿ္ထူ - ကႜီဢ္မႜးသါ

(၂) ထံထဢ္စြ႔သုးက့ ၂ သုးခိဢ္စီၯကႜဲး
(၃) ထံထဢ္စြ႔သုးက့ ၃ သုးက့ခိဢ္စီၯသ့အီဢ္
(၄) ထံထဢ္စြ႔သုးက့ ၄ သုးက့ခိဢ္စီၯဘးသီဢ္
(၅) ထံထဢ္စြ႔သုးက့ ၅ သုးက့ခိဢ္စီၯအီဢ္စ့ဢ္ (ထိးမဲပဿ္)

ဖဲ ၁၉၅၀ နံဢ္ လါမးရွးအလဿာ္ဃဢ္ဃဢ္န့ဢ္ထံထဢ္စြ႔သုးက့ (၆) တဿဿ္ကြဲၯသုးက့၊ တဿ္နဿမူ
သုးက့၊ သုးခိဢ္သုးနဿ္တဖဢ္အိဢ္ဖွိဢ္ရိဖွိဢ္ လဿတဿ္ကပာ္ဖွိဢ္က့ၯ အသုးက့တက့ဃီဒီး တဿ္မၯ
ဟးဂီၯကြံာ္ တဿဿ္ကြဲၯဒီး တဿ္နဿမူသုးက့ဒ္ သုးက့ (၁) အသိးခဲလဿာ္ဒီး သုးက့ခိဢ္မ့ဿ္ကီဿ္ထူ
န့ဢ္လီၯ. ဖဲ ၁၉၅၁ နံဢ္ စးထီဢ္သီန့ဢ္ တဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္သုးက့ (၁) လဿပကိရိမးတဿ္လီဿ္တုၯ
လဿ (လွုိင္) က်ိ ၊ သုးရ့ဢ္တဖဢ္မ့ဿ္၀ဲ သုးရ့ဢ္ (၁၇) လဿသဢ္ယဢ္၀တံဢ္ကလံၯထံး၊ သုးရ့ဢ္
(၂၂) လဿသုးခိဢ္စံဖလံ အကစဿ္ကရဿကရိဒုးအိဢ္ထီဢ္၀ဲဖဲ ကညီသုးရ့ဢ္ (၂) လီၯမုဿ္ျပံျပါ၀ံၯ
အလီဿ္ခံန့ဢ္ဒီး သုးက့ခိဢ္မ့ဿ္ စ့ဖလ့န့ဢ္လီၯ.

ဖဲ ၁၉၅၂ နံဢ္ လါမ့ၯထီဢ္သီ တဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္သုးက့ (၇) သုးက့ခိဢ္မ့ဿ္သုးခိဢ္မႜိခႜံးန့ဢ္လီၯ.
တုၯမ့ဿ္ကီဿ္သူလ့ၯ သုးတဿ္ပဿဘဢ္တဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္သီဒီး ထံထဢ္စြ႔တူဿ္လိာ္မၯကြဿ္၀ဲသနာ္က့
လဿတဿ္ကရဿကရိထီဢ္က့ၯ KNU ကရဿအဂီဿ္ မါဘးဇဢ္တီခိဢ္ရိဢ္မဲ၀ဲဒီး ကိးတဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ဖဲ
ရြ႔ဢ္သဢ္ကူ ဘဢ္ဃးကႜီကူကီဿ္ဆဢ္ပသံဢ္ကီဿ္ရ့ဢ္ဖဲ ၁၉၅၂ နံဢ္ လါယႏူၯအါရံၯ (၁၅) သီဒီး
ခဿဢ္စးလဿကီဿ္ရ့ဢ္ခဲလဿာ္ဟဲထီဢ္၀ဲဃူဃူဖိးဖိးခဲလဿာ္ (၂၀၀) ဂၯဘ်ဲဢ္န့ဢ္လီၯ. တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္
အဿဢ္လီၯလဿ တဿ္ကဒုးအိဢ္ထီဢ္က့ၯ KNU ကရဿဒီး ဖဲန့ဢ္မါဘးဇဢ္ ဘဢ္တဿ္ဃုထဿထီဢ္
အီၯလဿ KNU ကရဿပူၯန့ဢ္လီၯ.

ဖဲသုးခိဢ္က်ဿဿ္စဲခ့ဢ္က့ၯထီဢ္ဆူမုဿ္ထီဢ္အခါ မါဘးဇဢ္ဖီဢ္ထီဢ္က့ၯသုးခိဢ္က်ဿဿ္တဿ္မၯဒီး
လဿခံတဿ္ဃုထဿထီဢ္က့ၯပဒိဢ္စ့မိဢ္လဿ ထံထဢ္စြ႔သုးခိဢ္က်ဿဿ္န့ဢ္လီၯ. ဖဲ ၁၉၅၂ နံဢ္တဿ္
ကိဿ္ခါဆဿကတီဿ္ KGB အဿဢ္လီၯစံဢ္ညီဢ္၀ဲလဿမုဿ္ထီဢ္ကီဿ္ခီဒီး ထံထဢ္စြ႔ကီဿ္ခီ ကဒုးအိဢ္
ထီဢ္သုးခီ (၂) ခီစုာ္စုာ္အသိး လဿထံထဢ္စြ႔သုးခီ (၁) ဒီးဖဲန့ဢ္သုးခီခိဢ္မ့ဿ္၀ဲ သုးခိဢ္ကႜီဢ္မႜး
သါ ဒီးသုးက့ (၂) ၊ သုးက့ (၆) ၊ သုးက့ (၅) တဖဢ္ ကဲထီဢ္သုးခီ (၂) ဒီးဖဲန့ဢ္သုးခိဢ္က်ဿဿ္
မ့ဿ္၀ဲ ဘိဢ္ပူးန့ဢ္လီၯ.

သုးခိဢ္သုးနဿ္အါဂၯလဿကလံၯထံးတကပၯ တုၯလဿသုးခီခိဢ္ဒဢ္လဲာ္ မ့ဿ္သုးစီၯပၯဖိတဖဢ္
ဃုအဘ်ဴး၀ာ္ဟုးလာ္ဒီး တဿ္ဒုးသုးဒုးသံဢ္အပူၯ တဿ္မၯသကိးတဿ္တအိဢ္ဘဢ္ လဿတဿ္န့ဢ္
အဃိသတးဒီး တုၯမ့ဿ္ဒုဢ္ဒါထီဢ္ဒုးတဿ္လီဿ္တဖဢ္ဒီး အ၀ဲသ့ဢ္ဟ့ဢ္လီၯအသးညီကဒဢ္တနီၯ
ထီဒါက့ၯ ကညီတဿ္ပဿဿ္ဆဿအဃိတဿ္လီဿ္တဖဢ္အိဢ္လီၯတဲာ္ဒီး သုးဖိသံဢ္ဖိတဖဢ္စွလီၯစ့ဿ္
ကီးန့ဢ္လီၯ. လဿထံထဢ္စြ႔တကပၯ တဿ္ဃံးတဿ္ကီဒိဢ္ထီဢ္ ကမ်ဿဿ္တဖဢ္ယုာ္ထီဢ္နီဿ္တယဿ္
၀ါခဲလဿာ္ဃဢ္ဃဢ္ တဿ္ပဿဿ္ဆဿခိဢ္နဿ္တဖဢ္ ဘဢ္ဟးအိဢ္ကဆူးကတ့ၯကီကီခဲခဲန့ဢ္လီၯ.

တုမ့ဿ္တဿ္ကြဿ္ထံဆိကမိဢ္ တဿ္မၯအသးဒ္အံၯ မ့ဿ္လဿမႏုၯအဃိလဲဢ္ဒီး တဿ္ထံဢ္နဿ္အစဿ
လဿတဿ္ပဿ္ဆဿဒီတကတီဿ္၊ တဿ္ပဿဿ္ဆဿအက်ဲကပူၯ တအိဢ္လီၯတံဿ္လီၯဆဲးဒီး ပပာ္လီၯ
တဿ္ျပဿတဿ္ျပးတခီမ့ဿ္သုး၊ တဿ္ပဿလဿအတဘဢ္ဖိးဒ့လိာ္အသးဒီး တဿ္ပဿဿ္ဆဿအဃိကညီ
ခိဢ္နဿ္လဿ ထံထဢ္စြ႔တဖဢ္ လဿအဘဢ္တဿ္တီခိဢ္ရိဢ္မဲအီၯလဿ ဟဿထဿဢ္ဒီးမါဘးဇဢ္ ကိး
တဿ္အိဢ္ဖွိဢ္ဖဲ ၁၉၅၃ နံဢ္ လါယူၯ (၉) သီအနံၯဒီး ကတိၯတဿဢ္ပီဢ္သကိး တဿ္ဘ်ဲးဘ်ဲးဘ်ီး
ဘ်ီး၀ံၯ ပာ္လီၯကညီတဿ္ပဿဿ္ဆဿက်ဲ ခံဘိတဘိန့ဢ္လီၯ. တဿ္ပဿဿ္ဆဿအပူၯတဿ္လိဢ္အဒိဢ္
ကတဿဿ္ မ့ဿ္တဿ္ကသ့ထံဢ္ဒီးနီၯဖးဒုဢ္ဒါဒီး အဂံဿ္အဘါဘဢ္ဘဢ္ တီတီဒုးဒုဢ္ဒါဆူဢ္ဆူဢ္တဲာ္
တဲာ္ဒီး ကရဿကရိထီဢ္ ထံဖိကီဿ္ဖိကမ်ဿဿ္တဖဢ္ဒ္ တဿ္ပဿဿ္ဆဿအဂံဿ္အဘါကဆူဢ္ထီဢ္အဂီ
ဿ္န့ဢ္လီၯ. လဿတဿ္သိဢ္တဿ္သီအံၯအဖီခိဢ္ တဿ္ပာ္လီၯကညီတဿ္ပဿဿ္ဆဿအက်ဲအကပူၯတ
ဖဢ္….

၁. ကညီတဿ္ပဿဿ္ဆဿအတဿ္ကြဿ္စိ
၂. ကညီတဿ္ပဿဿ္ဆဿအဒုဢ္အဒါခိဢ္သ့ဢ္
၃. ကညီတဿ္ပဿဿ္ဆဿအတဿ္ဒုးတကြီဿ္
၄. ကညီတဿ္ပဿဿ္ဆဿအဂံဿ္အဘါ
၅. ကညီတဿ္ပဿဿ္ဆဿအ၀ီဿ္ရိခိဢ္သ့ဢ္
၆. ကညီတဿ္ပဿဿ္ဆဿအတဿ္ဖံးတဿ္မၯသ့ဢ္တဖဢ္န့ဢ္လီၯ.

ကညီတဿ္ပဿဿ္ဆဿအက်ဲခံဘိတဘိအံၯ ခိဢ္နဿ္လဿအပာ္လီၯ၀ဲတဖဢ္ နာ္၀ဲသပွဿ္ကတဿဿ္
လဿကဒုးလဲၯထီဢ္လဲၯထီက့ၯ တဿ္ပဿဿ္ဆဿတုၯဆူတဿ္မၯနဿၯန့ဢ္လီၯ. ဘဢ္ဆဢ္တဿ္တမၯ
ကြဿ္အီၯဒံးဘဢ္. မ့မ့ဿ္စ့ဿ္ကီးက်ဲအဂ့ၯအဘဢ္၊ အမ့ဿ္အတီဒီး တဿ္ကစးထီဢ္မၯကြဿ္အီၯန့ဢ္
လီၯ.

တုၯအဘဢ္တဿ္ပာ္ဖ်ါထီဢ္အီၯဒီး တဿ္မၯကြဿ္အီၯ

၁. ကညီကမ်ဿဿ္တဖဢ္ထံဢ္လဿအကဲဘ်ဴးလဿအဂီဿ္ မၯစဿၯအတဿ္မူတဿ္ဂဲၯဘဢ္လိာ္အသး
ဒီး တဿ္အိဢ္အသး အဃိ ဆီဢ္ထြဲမၯစဿၯအီၯလီၯ.

၂. ထံဖိကီဿ္ဖိကလုာ္ဂၯတဖဢ္စ့ဿ္ကီး ဆီဢ္ထြဲမၯစဿၯအီၯ.

၃.သုးဖိသံဢ္ဖိတဖဢ္စ့ဿ္ကီး ခီဖ်ိသုးတဿ္က်ဲၯအသီအဃိ သးသဟီဢ္ဆူဢ္ထီဢ္၊ ထီဢ္ဒုးဒုဢ္ဒါဒီး
မၯန့ဿ္က့ၯတဿ္လီဿ္တနီၯ.

၄. တဿ္နဿ္ပဿဿ္အိဢ္ထီဢ္က့ၯလဿသိဢ္မွံၯ ပွၯပဿဿ္ဆဿတဿ္ကဒဲကဒဲအက်ါ ဒီးတဿ္မၯသသိး ဂ့ၯ
ထီဢ္ ဒီးဂံဿ္ဘါဂ့ၯထီဢ္.

၅. ခိဢ္နဿ္တဖဢ္ႏုာ္လီၯကဒါက့ၯဆူ တဿ္လီဿ္လဿအပာ္တ့ဿ္ ဖဲတဿ္ဂုၯက့ၯခံအခါတဖဢ္ န့ဿ္၀ဲ
ဒီး ဟီဢ္က၀ီၯတဖဢ္လဲဿ္ထီဢ္.

၆. ကညီကမ်ဿဿ္ဒီးထံဖိကီဿ္ဖိတဖဢ္ အသးဖးထီဢ္ဆူဢ္ထီဢ္ ဂဲၯထီဢ္နီဿ္နီဿ္လဿထံရူဿ္ကီဿ္သဲး
တဿ္ကရဿကရိ ဒီးတဿ္ပဿဿ္ဆဿတဿ္ဒုးအပူၯဒ္ န့ဢ္အသိးတဖဢ္န့ဢ္လီၯ.

ဖဲ ၁၉၅၃ နံဢ္ သုးက့ (၁) လဿအဂုၯက့ၯအခံဆူ ပကိရိမးတဖဢ္ ဒီး သုးက့(၂) ဒီး (၄) လဿ
အဂုၯက့ၯအခံဆူ ရဿဿ္ခဿဢ္ရိမးတဖဢ္ က့ၯႏုာ္လီၯက့ၯအတဿ္လီဿ္ဒဢ္၀ဲ န့ဿ္ဂ့ၯဂ့ၯခဲလဿာ္တဿ္
ကရဿကရိ ထီဢ္က့ၯ KNU အဃိန့ဢ္လီၯ.


ဒ္တဿ္ပဿဿ္ဆဿအက်ဲခံဘိတဘိ ပာ္လီၯ၀ဲလဿ တဿ္ပဿဿ္ဆဿအသုးကအိဢ္၀ဲ (၃) ကလုာ္
(၁) သုးမုဿ္ထီဘိ (KPLA)
(၂) သုးမုဿ္တပ်ီၯ (KPGF)
(၃) ဂဿၯသးသုးမုဿ္ (KNDO) အသိးဖဲ ၁၉၅၀ နံဢ္ ထီဢ္သီန့ဢ္ တဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္သုးမုဿ္ထီဘိ
လဿထံထဢ္စြ႔ ဒ္အဖီလာ္အသိးအံၯန့ဢ္လီၯ.

(၁) ထံထဢ္စြ႔ (KPLA) သုးက့ခိဢ္သုးခိဢ္ဒိဢ္မႜးမီဢ္
(၂) ထံထဢ္စြ႔ (KPLA) သုးရ့ဢ္ (၁) သုးရ့ဢ္ခိဢ္ဘိဢ္ဟ့ဢ္အူ (လဿခံဘိဢ္ကႜီဢ္ယဲဿ္၊မႜးဟဲး)
(၃) ထံထဢ္စြ႔ (KPLA) သုးရ့ဢ္ခိဢ္ (၂) သုးရ့ဢ္ခိဢ္ဘိဢ္ခႜံးတ့ဢ္
(၄) ထံထဢ္စြ႔ (KPLA) သုးရ့ဢ္ခိဢ္ (၃) သုးရ့ဢ္ခိဢ္ဘိဢ္အီဢ္ဖ့ဢ္ဇဢ္
(၅) ထံထဢ္စ႔ြ (KPLA) သုးရ့ဢ္ခိ္ (၄) သုးရ့ဢ္ခိဢ္ဘိဢ္စိလ့ (လဿခံဘိဢ္ကႜဢ္ဖ့ဢ္)

ဘဢ္ဃးဒီး (KPGF) သုးရ့ဢ္လဿအဘဢ္တဿ္အိးထီဢ္အီၯလဿညါတဖဢ္ ဒ္အမ့ဿ္ (KPGF) သုး
တဖဢ္ မ့မ့ဿ္သုးရ့ဢ္ (၁) လဿသုးခိဢ္မႜးမီဢ္ဖီဢ္၀ဲန့ဢ္ တဿ္ပာ္အီၯဒ္မိဿ္သုးရ့ဢ္ (မိခင္တပ္ရင္း)
ဒီးဘိဢ္စလြဲဢ္ ကဲသုးရ့ဢ္ခိဢ္န့ဢ္လီၯ. သုးခိဢ္ဒိဢ္မႜးမီဢ္ဟး၀့ၯ၀ီၯလဿထံထဢ္စြ႔ဒီကမ်ဿဿ္ဒီး မိဿ္
သုးရ့ဢ္အံၯ တဿ္ကရဿကရိထီဢ္ ကမ်ဿဿ္သုး ဒုးစ့ဿ္ကီးဒုဢ္ဒါလဿတဿ္ဒုးဖးဒိဢ္တဖဢ္ မၯနဿၯ
တဿ္တဘ်ဴးတီၯ၊ တဿ္ပဿဿ္ဆဿတဿ္လီဿ္လဲဿ္ထီဢ္ဒီး တဿ္လဲၯထီဢ္လဲၯထီအိဢ္ထီဢ္၀ဲလဿ ထံ
ထဢ္စ႔ြ တကပၯန့ဢ္လီၯ. ထံထဢ္စ႔ြအိဢ္ဂဿဿ္ထီဢ္က့ၯ ဒီးဂ့ၯထီဢ္ကဒါက့ၯလဿသုးခိဢ္မႜးမီဢ္ဒီး
မိဿ္သုးရ့ဢ္ (၁) (မိခင္တပ္ရင္း) အဃိန့ဢ္လီၯ.

တဿ္ကတိၯအခီပညီအလဿအပွဲၯတဖဢ္

1.Commander in Chief (C.in.C) သုးခိဢ္က်ဿဿ္စိ
2.General Officer in Command (G.O.C) သုးခိဢ္က်ဿဿ္
3. Military Secretary (M.S) သုးနဲဢ္ရြဲဢ္
4. Vice Chief of Staff (V.C.S) သုးခိဢ္က်ဿဿ္ဂီဿ္ဂ့ဿ္
5. General branch (G) သုးဂ့ဿ္၀ီခိဢ္က်ဿဿ္
6. Admin (Adjutand General) (A) ၀ဲၯဒဿးခိဢ္က်ဿဿ္
7. Quarter Master (Q) ၀ဲၯလီဿ္ခိဢ္က်ဿဿ္
8. Chief Civil Affair Officer (CCAO) နဲဢ္ရြဲဢ္ခိဢ္က်ဿဿ္
9. Staff Officer Civil Affairs (SOCA) ၀ဲၯက်ိၯခိဢ္
10. Senior Civil Affairs officer (SCAO) ကီဿ္ရ့ဢ္ခိဢ္
11. Civil Affairs Officer (CAO) ကီဿ္ဆဢ္ခိဢ္
12. Brigade (BDE) သုးက့
13. Brigadier (BRIG) သုးက့ခိဢ္
14. Brigade Major (B.M) သုးက့၀ဲၯဒဿးခိဢ္
15. Batallion (B.N) သုးရ့ဢ္
16. Commanding Officer (C.O) သုးရ့ဢ္ခိဢ္

(ဟံးန့ဿ္အီၯလဿခြံတီၯတဿ္စံဢ္စိၯတဲစိၯလံာ္မိဿ္ပွဿ္ပူၯ)